5.H.2.2

ÖZGÜRLÜĞÜ İFADE ETMENİN YOLLARI – ULUSLARARASI     GERÇEKLER

Konuşma özgürlüğü sansürsüz ya da limitsiz özgürce konuşma özgürlüğüdür.Eş anlamlı terim ifade özgürlüğü sadece sözlü konuşma özgürlüğüne değil bir de çevere kullanımı ne olursa olsun bilgiyi ya da fikri aramaya, kavramaya ve bildirmeye bazen delalet eder. Düşünce özgürlüğü kavramından ayrı tutarak konuşma ve ifade etme özgürlüğü yakınen birbirine bağlıdır.Gerçekte, konuşma özgürlüğü hakkı hiç bir ülkede şartsız değildir ve genel olarak bu hak nefret söylemi gibi sınırlamalara maruz kalır.

Konuşma özgürlüğü hakkı Evrensel İnsan Hakları Bildirgesi’nin 19. maddesinde, uluslararası insan hakları yasasında ve Uluslararası Medeni ve Siyası Haklar Sözleşmesinde(ICCPR) bir kişi hakkı olarak tanınmaktadır. ICCPR konuşma özgürlüğü hakkını “müdahale olmaksızın fikirlerini söyleme hakkı” olarak tanımlamaktadır.Herkes ifade etme özgürlüğü hakkına sahiptir.Üstelik konuşma hakkı Avrupa, Orta Amerika ve Afrika bölge insan hakları yasasında da tanınmaktadır. 

Konuşma özgürlüğü ya da ifade etme özgürlüğü uluslararası ve ulusal insan hakları yasasında tanınmaktadır.Bu hak Uluslararası Medeni ve Siyası Haklar Sözleşmesi’nin 19. maddesinde, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 10. maddesinde, Afrika İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 9. maddesinde ve Birleşik Devletler Anayasasının İlk Değiştirilmesinde yüceltilmektedir.

Konuşma özgürlüğü İngiliz Magna Carta(1215) ,İnsan Hakları Bildirgesi(1789) ve Fransız İhtilalinin anahtar belgesi gibi ilk insan hakları belgelerinde bulunmaktadır.John Stuart Mill’in görüşlerine dayanarak konuşma özgürlüğü bugün sadece ifade etme yada bilgi ve fikir yayma olarak değil aşağıdaki üç yönüylede çok yönlü bir hak olarak anlaşılmaktadır.

• Bilgi ve fikirleri arama hakkı;
• Bilgi ve fikirleri kavrama hakkı;
• Bilgi ve fikirleri bildirme hakkı.

Uluslararası, bölgesel ve ulusal standartlar da konuşma özgürlüğünü, internet ve sanat formları aracılığıyla baskıda,yazıda ve sözlü olarak herhangi bir araç içeren ifade etme özgürlüğü olarak tanımaktadır.Bu bir hak olarak sadece anlam içermeyen bir de ifade etme anlamına gelen konuşma özgürlüğünü koruma anlamına gelmektedir.

Konuşma özgürlüğü hakkı diğer özgürlüklerle yakinen  bağlantılıdır ve diğer haklarla bağdaşmadığında sınırlandırılabilir.Konuşma özgürlüğü hakkı, hepsi için dayanak olarak genel hak olan ifade etme özgürlüğünün özel bir rol oynadığı medya için  özellikle önemlidir.

  

 

                                                                       YALOVA FATİH SULTAN MEHMET LİSESİ

 

←